Sıkça Sorulan Sorular

Bitcoin hakkında “Sıkça Sorulan Sorular” başlığı altında, insanların Bitcoin’i ve teknolojisini anlamak için sorduğu sorulara cevaplar vermeye çalıştık. Umarız bu bilgiler size yardımcı olur.

Bitcoin Sıkça Sorular Sorular

Bitcoin nedir?
Bitcoin dünyadaki herhangi iki kişi arasında çok hızlı ve güvenli olarak transfer edilebilen, eşler arası ve dağıtık bir dijital para birimidir. Bitcoin, satıcılara veya arkadaşlarınıza ödeme yapmak için kullanabileceğiniz elektronik ortamdaki nakit para olarak tanımlanabilir. Bitcoin sisteminin para birimi de, yine “bitcoin” olarak adlandırılır. Bitcoin kısaltması genellikle “BTC” olarak, dijital para biriminin miktarını belirlemek üzere kullanılır (örnek: 100 BTC).

Bitcoinler, Bitcoin adreslerindeki sayılar ile gösterilir. (örnek Bitcoin adresi: 1J98t1WpEZ73CNmQviecrnyiWrnqRhWNLy)

Not: Bitcoin adresleri her zaman 1 veya 3 ile başlar.

Bitcoin Türkiye’de yasal mı?

Bu konuda çok fazla sorunun sorulduğunu biliyoruz. Bitcoin’in Türkiye’de yasal olup olmadığı ve denetiminin yapılıp yapılmadığı, 25 Kasım 2013 tarihinde BDDK’nın yaptığı basın açıklamasında açıklandı. Açıklamaya göre:

Herhangi bir resmi ya da özel kuruluş tarafından ihraç edilmeyen ve karşılığı için güvence verilmeyenbir sanal para birimi olarak bilinen Bitcoin, mevcut yapısı ve işleyişi itibarıyla Kanun kapsamındaelektronik para olarak değerlendirilmemekte, bu nedenle de söz konusu Kanun çerçevesinde gözetimve denetimi mümkün görülmemektedir.

Aynı zamanda BDDK; Bitcoin’de işlemlerindeki anonim özelliğin, bazı yasadışı işlemlerde kullanılmasının, değerinin oynak olmasının ve Bitcoinleri saklamanın zorlukları (çalınma,kaybetme vb.) konusunda kullanıcıları bilgilendirmektedir.

Nasıl Bitcoin alırım

Öncelikle bir Bitcoin cüzdanı oluşturmanız gerekmektedir.

• Türkiye üzerinden Bitcoin almak için Paribu, BTCTürk borsalarını kullanabilirsiniz.
• Bitcoin ödemesi kabul ederek Bitcoin alabilirsiniz.
• Donanımınız yeterli ölçüde ise tek başınıza (solo mining) ya da bir “mining pool” a katılarak Bitcoin üretebilirsiniz.
• Bitcoin sahibi olan kişilerden, yüz yüze görüşerek Bitcoin alabilirsiniz.

Bitcoin’den kolay para kazanabilir miyim?

Bitcoin yeni bir teknoloji olmasının yanında, ne olduğu ve nasıl çalıştığı hakkında hâlâ kafalarda soru işareti mevcut. Bitcoin çoğunlukla 3 şey ile anılır:

• Online “kolay para kazan” aldatmacaları
• Piyasa ekonomisindeki “kolay para” kapısı
• Kazanç sağlayacak olan kesin bir yatırım aracı

Bunların hiçbiri doğru değildir. Dilerseniz hepsini teker teker inceleyelim.

1) Bitcoin, online “hemen zengin ol” aldatmacası mı?

İnternet üzerinden çokça vakit geçiriyorsanız, “kolay para kazan” şeklindeki reklamlardan sürekli görüyorsunuzdur. Bu reklamlar genellikle küçük yatırımlar ile büyük miktarda kazançlar vaat ederler. Bu şemalar piramid/matris şeklindeki, hiçbir değer ortaya koymadan para kazandıran sistemlerdir. Bu sistemlerde kişi bir paket satın alır ve altındaki kişilerin bu paketi satın almasını sağlayarak onlardan komisyon kazanmaya çalışır.

Bitcoin’in bu sistemler ile hiçbir benzerliği yoktur. Bitcoin insanlara çok hızlı kazançlar vaat etmez. Geliştiricilerin, insanların Bitcoin’e iştiraki ile para kazanması için herhangi bir yol yoktur. Bitcoinler, sahip olan kişilerin iştirakleri olmadan kişilere hiçbir kazanç ya da kayıp vaat etmez. Bitcoin, başarısız olması muhtemel, deneysel bir sanal para birimidir. Geliştiricilerin bu işten zengin olmak gibi bir umudu yoktur.

2) Bitcoin istemcisi yükleyerek kolay para kazanabilir miyim?

Çoğu kişi Bitcoin istemcisi yükleyerek para kazanma konusunda bir şey yapamaz, zaten varsayılan Bitcoin istemcisi bu iş için geliştirilmemiştir. Bitcoin üretmek için yola çıkmış bazı gruplar, yeterli donanım gücü ve özel yazılımlar ile “madencilik” (mining) yaparak Bitcoin kazanıyorlar, fakat Bitcoin işine girmek zengin olmak için bir yol değildir. Çoğu erken Bitcoin kullanıcısı, projenin ilginçliği yüzünden bu işe kalkışıyor.

3) Bir yatırım aracı olarak Bitcoin sağlam bir yatırım mı?

Bitcoin yeni ve ilginç bir elektronik para birimi, değeri herhangi bir devlet veya bir organizasyona dayanmıyor. Diğer para birimleri gibi, insanlar hizmet veya eşya almak için Bitcoinleri kullanabiliyor. Bitcoin kuru çoğu zaman dalgalı bir seyirde ilerleyebiliyor. Bitcoin’in henüz çok fazla kullanılmaması ve manipülasyona açık olması, bu dalgalı kurun sebeplerinden. Bitcoin’e yatırım yapan kişilerin, bunun yüksek-riskli bir para birimi olduğunu önceden anlaması gerekir. Bitcoin bilinirliği ve kullanımı arttığında fiyatı dengelenebilir, fakat bu zaman içerisinde Bitcoin kuru tahmin edilebilir değildir. Bitcoin’e yapılacak yatırımlar çok dikkatli ve belli bir plan çerçevesinde gerçekleştirilmelidir.

Genel Sorular

Paypal ile Bitcoin alabilir miyim?

Paypal üzerinden direkt olarak Bitcoin satın almanız mümkün değil. Fakat Paypal üzerinden para gönderdiğiniz bir kullanıcı ile sizin Bitcoin adresinize bitcoin göndermesi için anlaşmanız dahilinde, bu şekilde bir alış-veriş mümkün olabilir. Fakat şunu belirtmek gerekir ki, Paypal üzerinden bu işlemleri gerçekleştirmek isteyen bir çok kişi dolandırılmış ve bu alış-veriş riskli olarak nitelendirilmiştir. Bu alış-verişlerde karşılıklı güven çok üst düzeyde gereklidir.

Bitcoin ile ilgili forum bulabilir miyim?

Bitcointalk Türkçe forumu içerisinde, Bitcoin ile ilgili oldukça bilgili kullanıcılar ile bilgi alış-verişi yapabilir ve dilediğiniz konuları tartışabilirsiniz. Yine yabancı dil konusunda sıkıntı çekmeyecek olan kullanıcılar için Bitcointalk’ın İngilizce ve diğer dillerdeki forumlarında da bilgi edinebilir ve tartışma açabilirsiniz.

Bitcoin nasıl üretilir

Yeni bitcoinler, Bitcoin ağı üzerinde gerçekleştirilen “madencilik” (mining) prosesi ile üretilir. Bitcoin üretimi, sürekli çekilişlere benzer bir şekilde; madencilerin kesin matematiksel problemlere buldukları çözümler (yani yeni blok oluşturmak için buldukları çözümler) karşılığında Bitcoin ile ödüllendirilmesi ile gerçekleşir. Blok oluşturma işlemi “işin ispatı” (proof-of-work) ile, üretimin işlem gücüne bağlı olarak sürekli zorlaşması ile gerçekleşir. Bu zorlaşma, her 4 yılda bir madencilere verilen ödülün yarılanması ile dengelenir. Yaklaşık olarak 10.500.000 bitcoin ilk 4 yıl (2009-2012) içerisinde üretildi. Her 4 yılda bir gerçekleşen ödül yarılanması ile birlikte 4-8 yıl arasında yaklaşık 5.250.000 bitcoin, 8-12 yıl arasında 2.625.000 bitcoin üretildi. Bu sayede sistem, üretilen bitcoin sayısı asla 21 milyon adedi geçemeyecek şekilde tasarlanmıştır.

Her blok ortalama 10 dakika içerisinde kazılır. İlk 4 yıl içerisinde (210.000 blok) her blok için ödül 50 BTC’di. Ağdaki işlem gücü arttıkça, işlemlerin zorluğu da üretimi dengelemek için artmakta. Zorluk derecesi her 2016 blokta bir tekrar hesaplanmakta ve yeni zorluk derecesi bir önceki hesaplamaya göre yapılmaktadır.

Şu anda piyasada kaç Bitcoin mevcut?

Piyasadaki mevcut Bitcoin sayısını görebilmek için: https://blockchain.info/charts/total-bitcoins

İlk 210.000 blok için 50 BTC’lik ödül, her 210.000 blok ile birlikte 25 BTC, 12.5 BTC, 6.25 BTC ve bu şekilde devam edecek şekilde yarılanacaktır.

Bitcoin ondalıklı sayılara bölünebilir mi?

Bitcoinler 8 basamağa kadar bölünebilirler. Buna göre, 0.00000001 BTC bir işlemde kullanılabilecek en küçük birimdir. Eğer gerekirse, Bitcoin yazılımı daha küçük birimlere ayrılabilecek şekilde tekrar yapılandırılabilir.

Bitcoin’deki ondalıklı paydalara ne ad verilir?” open=”no” style=”fancy” icon=”plus” anchor=”” class=””]

Bu ondalıklı paydaların adlandırılması ile ilgili pek çok tartışma mevcut. En fazla kullanılan şekli:

• 1 BTC = 1 bitcoin
• 0.01 BTC = 1 cBTC = 1 centibitcoin (bitcent” olarak da adlandırılır.)
• 0.001 BTC = 1 mBTC = 1 millibitcoin (“mbit”, “millibit” ya da “bitmill” olarak da adlandırılır.)
• 0.000 001 BTC = 1 μBTC = 1 microbitcoin (“ubit” ya da “microbit” olarak da adlandırılır.)
• 0.000 000 01 BTC = 1 satoshi

Bitcoin’in en küçük birimi için ise “satoshi” adlandırması yapılır.

Ödül Yarılanması” nedir ve ödül ne zaman çok küçük olacak?

En sonunda, ödül 0.00000001 BTC’den sıfıra kadar inecek ve daha fazla bitcoin üretilmeyecek.

Başlangıçta blok ödülü 50 BTC iken, 4 yıllık periyotlar ile bu ödül sıfıra erişecek.

Tüm Bitcoin’lerin üretilmesi ne kadar zaman alır?

Bitcoin oluşturacak olan son blok (6,929,999. Blok), 2130 yılında oluşturulacak. Piyasadaki bitcoin sayısı ise 21 milyon BTC’de sınırlı olacak.

Yeni coinler üretilmediğinde, bloklar oluşmaya devam edecek mi?

Kesinlikle! Coin üretimi durmadan önce bile, işlem ücretlerinin (transaction fees) kullanımı büyük ihtimalle yeni blok oluşturmayı, yeni coin üretiminden daha değerli hâle getirecek. Coin üretimi durduğunda, işlem ücretleri bitcoinlerin ve Bitcoin ağının kullanılmasını devam ettirecek. Bu sayede işlem ücretleri, madenciler için bir teşvik haline gelecek. Gelecekte ne kadar blok kazılacağının pratik olarak bir limiti yok.

Yeni coinler üretilmediğinde ve Bitcoinler kaybolduğunda, bir problem olmayacak mı?

Arz-talep kanununa göre; daha az bitcoin kullanılabilir olduğunda, bitcoinler için daha fazla talep olacak ve bu da bitcoin değerinin artmasına neden olacak. Yani bitcoinler kayboldukça, kalan bitcoinlerin değeri artacaktır. Bitcoin değeri arttıkça, satın alırkenki kullanılan bitcoin sayısı azalacak. Bu da deflasyonel bir ekonomik modeli yaratacak. Bu şekildeki senaryo dahilinde, işlem ücretleri bitcoin’in ondalıklı adlandırmalarından millibitcoins ya da microbitcoins ile ifade edilmeye başlanacak.

Bitcoin’deki tüm işlemler, ağ arasında nasıl duyurulacak?

Bitcoin protokolü, Bitcoin istemcisinin tüm işlem tarihçesinin depolanmayacağı şekilde de bir kullanım sunmaktadır. Trafik arttıkça ve bu işlemler daha kritik olmaya başladıkça, yeni uygulamalar geliştirilecektir. Bu noktada tam ağ düğümleri (full network nodes), yazılımdaki yapılandırmalar ile daha özelleşmiş hizmetler verebilecekler.

Bitcoin’in değerini ne belirliyor?

Bitcoin bir değere sahip, çünkü bitcoinler kullanışlı ve piyasada az bulunuyor. Bitcoinler satıcılar tarafından daha fazla kabul edilmeye başladıkça, değeri daha stabil olacaktır. (Bitcoin kabul eden yerlere buradan bakabilirsiniz: https://en.bitcoin.it/wiki/Trade)

Bir para biriminin arkasındaki temelin altın olduğunu söylediğimizde, aslında bu para biriminin altın ile exchange edilebilir cinsten olduğunu belirtmiş oluruz. Bitcoin’in arkasında, onu ödemelerde kabul eden satıcılardan başka hiçbir şey yok.

Bitcoin’in değerinin, onu üretmek için harcanılan elektriğin maliyeti ile belirlendiği gibi bir yanlış anlaşılma var. Maliyet, bitcoin değerini belirlemez.

Arz-talep kanunu da Bitcoin değeri için bir garanti vermiyor. Eğer Bitcoin’e olan güven kaybolursa, Bitcoin’e olan talep çok büyük bir azalma gösterecek ve herkes coinlerden kurtulmak isteyecek. Devletlerin karşılaştığı bazı durumlarda, itibarî para biriminin satın alma gücünün düşmesi durumunda hiç kimse bu para birimine talep göstermeyecek ve fiyat çok keskin bir şekilde düşecektir. Bitcoin’de devlet gibi herhangi bir otorite bulunmasa da, güvenin kaybolması ile birlikte aynı durumun yaşanması olasıdır.

Bitcoin Ekonomisi

Bitcoin bir balon mu?

Eğer Bitcoin fiyatı çok yüksek seviyelerdeyken, bitcoin kabul eden hiçbir yer olmasaydı ve Bitcoin’in değer katacağı hiçbir durum olmasaydı, bu durumdan söz edebilirdik. Fakat Bitcoin, şu anda pek çok işletme tarafından ödemelerde kabul edilmekte ve paranın kullanımı konusunda gelecekte kullanılabilecek yüksek katma değer üretmektedir.

Bitcoin bir saadet zinciri (Ponzi scheme) mi?

Ponzi şemasında (saadet zinciri), kurucular yatırımcıları kâr elde edecekleri konusunda ikna etmeye çalışırlar. Bitcoin, kullanıcılarına böyle bir garanti vermiyor. Bitcoin’de merkezî bir kuruluş bulunmamakla birlikte, ekonomisini bireyler oluşturuyor.

Bitcoin erken kullanıcılarına daha mı çok fayda sağladı?

Bitcoin’in erken kullanıcıları, kanıtlanmamış bir teknolojiye yatırım yaparak risk aldılar. Bunu yaparak, Bitcoin’in şu anki durumuna gelmesini ve gelecekte de gelişmesine katkı sağladılar. Erken kullanıcıların yatırımlarının karşılığını alması, onlara maddî ve manevî açıdan fayda sağladı.

Bitcoin’lerin kaybolması ve sınırlı sayıda Bitcoin olması aşırı deflasyon ile Bitcoin’in sonunu getirir mi?

Bitcoin, yapısı itibariyle 21 milyon adet ile sınırlandığından, bir süre sonra daha fazla coin üretimi olmayacaktır. Bu sayede piyasadaki Bitcoin sayısının kontrolsüzce artması ve deflasyonun olması engellenmektedir. Tüm coinler üretilene ve piyasaya sürülene kadar, kademeli deflasyonlar yaşanabilir, fakat Bitcoin’in değerinde çok büyük düşüş için bir neden ortada yoktur. Öte yandan Bitcoin kullanıcısı cüzdanını kaybettiğinde, madencilik yaparak o cüzdanı tekrar bulana kadar kişinin Bitcoinleri ortadan yok olur. Kaybolan cüzdanlar arttıkça, piyasadaki Bitcoin miktarı azalacağından, değer artar.

Enflasyonel sonuçlar ile karşı karşıya kalmamak için Bitcoin’in bazı yöntemleri mevcut. Örnek olarak; bir Kanada doları birden araba alacak değere yükselirse, o zaman ekmek ya da şeker nasıl alınabilir? Pennyler bile ekmek veya şeker alımı için oldukça değerli olacaktır. Bitcoin’de ise 1 BTC, yazılımdaki yapılandırmalar ile birlikte ondalık kesirlere bölünebiliyor. Bu da Bitcoin’in değeri ne kadar yüksek olursa olsun, küçük miktardaki işlemleri mümkün kılıyor.

Eğer biri tüm Bitcoin’leri satın alırsa ne olur?

Bitcoin piyasalarındaki fiyatlar, arz-talep dengesine göre artar veya azalır. Bitcoinlerin sadece bir kısmı exchange piyasalarında satışa çıkar. Yani teknik olarak, elinde Bitcoin bulunduran kişiler bitcoinlerini satışa çıkarmadıkça; çok parası olan biri piyasadaki bitcoinlerin hepsini alsa da, aslında tüm bitcoinleri satın almış olamaz.

Bitcoin borsaları, bu tür manipülasyonları engellemek için sürekli botlar yardımıyla Bitcoin fiyatını dengede tutmaya çalışır.

Bitcoin değeri, manipülasyona açık mı?

Düşük işlem hacmi olan piyasalarda cebi dolu olan kişiler, yapacakları yüksek alış veya satışlar ile bitcoin fiyatı üzerinde etki gösterebilirler. Bu da Bitcoin kurlarında büyük dalgalanmalara neden olur. Bitcoin’in kullanımının artması ve ödemelerde kabul edilmesi ile birlikte günlük işlem hacimleri de artacağından, yapılan yüksek alış veya satışlar fiyatta büyük etkiler yaratmayacaktır. Fakat yine de, işlem hacminin düşük olduğu piyasalarda bu gibi riskler bulunmakta.

Bitcoin Yollamak ve Almak

Bitcoin transferleri nasıl gerçekleşir?

Bitcoin kullanıcısı dijital cüzdanını oluşturduğunda, bu cüzdandan harcama yapabilmek için “dijital imza” sistemi kullanılmalıdır. Dijital imzalamanın yapılabilmesi için kullanıcının adresine özgü olarak birbiriyle ilişkili iki anahtar verilir. Bunlardan biri “açık anahtar” diğeri ise “özel anahtar” dır.

Herhangi biri size Bitcoin gönderirken, bu bitcoinleri sizin “açık anahtar”ınızı adres göstererek gönderir. Daha sonra ise bitcoin adresinizi ödeme yapmak için kullanacağınız zaman, sahip olduğunuz bitcoinlerin doğrulanması için “özel anahtar”ınız kullanılır. Açık anahtarınız ile özel anahtarınız arasındaki ilişki, Bitcoin madencileri tarafından çözülerek, bitcoinlere gerçekten sahip olduğunuz anlaşılır ve harcama işleminiz gerçekleşir.

Bitcoin ile satın alma veya satış yapmak için, işlemlerin onaylanmasını beklemek zorunda mıyım?

Evet zorundasınız. Çünkü gerçekleştirilen Bitcoin işleminin gerçek olup olmadığını belirlemek için, madencilerin bu bloğu bulmaları ve onaylama gerçekleştirmeleri gereklidir. Bu onaylamalardan sonra, kişinin o coinlere sahip olduğu ve bu işlemin gerçek olduğu anlaşılır. Bu sayede Bitcoin ile satın alma ve satış işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz.

Bana Bitcoin yollandı ama hâlâ gelmedi. Bitcoinler nerede?

Panik yapmayın! Bitcoinlerinizin hâlâ gözükmemesi için bir çok neden var, aynı zamanda bitcoinlerinizi teşhis etmek için de bir çok yol var.

Bu yollardan en kullanışlısı, Blockchain.info’daki “askıda olan işlemlere” göz atmanız. Bitcoin ağı işleminizi onayladıktan sonra, bitcoinlerinizi adresinizde rahatlıkla görebilirsiniz. İşlem ücretinin ödenip ödenmememe durumuna göre, işlemlerin onaylanma sırası da değişiklik gösterir. İşlem ücreti ödenmemiş işlemlerin öncelik sırası daha düşüktür.

Bitcoin adresim neden sürekli değişiyor?

Posta kodları ya da e-posta adreslerinden farklı olarak, Bitcoin adresleri tek kullanımlıktır. Bunun anlamı, ödeme almak istediğiniz zaman, yeni bir Bitcoin adresi oluşturmanız gerektiğidir.

Her ne kadar bu yöntem çok gerekli olmasa da, cüzdanınızın güvenliği ve gizliliğiniz için bu işlemi uygulamanız öneriliyor. Bu sayede Bitcoin’deki gizliliğinizi yönetebilirsiniz.

Bitcoin’deki işlem ücreti ne kadar olacak?

Bazı işlemler, zaman içerisinde onaylanmak için işlem ücreti gerektirir. Bu işlem ücreti madenci tarafından işlenir ve madenci tarafından alınır. Bitcoin istemcisinin son versiyonlarında, yapılacak işleme göre tahmini işlem ücreti kullanıcıya gösterilir.

İşlem ücreti yapılacak ödemenin ücretine eklenir. Örneğin; 1,234 BTC gönderiliyorsa, göndericinin 0,0005 BTC’lik bir işlem ücreti ödemesi gerekir ve göndericiden toplamda 1,2345 BTC’lik bir miktar çekilir. İşlem gerçekleştiğinde ise alıcıya 1,234 BTC gönderilmiş olur.

İşlem ücreti, aktarılan veri miktarı ile ilişkili olduğundan; bu ücretler ne kadar Bitcoin gönderildiği ile değil, ne kadar işlem yapıldığı ile belirlenir. Bitcoin 0.9.0 yazılımı ile birlikte işlem ücretleri, her kilobyte için varsayılan olarak 0.01mBTC olarak belirlenmiştir. Gelecekte de Bitcoin’deki işlem ücretlerinin, şimdiki EFT, banka havalesi ve kredi kartı işlemlerindeki ücretlerden az olacağı öngörülüyor.

Bilgisayarım kapalı iken biri Bitcoin gönderirse ne olacak?

Bitcoinler, siz Bitcoin yazılımını çalıştırmıyorken bile yollansa, siz yazılımı çalıştırmaya başladığınızdan itibaren güncel bir şekilde cüzdanınızda belirecektir. Ek olarak hâli hazırda bulunan web cüzdanlarından edinerek, web üzerinden de Bitcoin alım-gönderim işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Bitcoin istemcisi ilk yüklendiğinde “senkronizasyon” ne kadar sürecek? Neden senkronize ediliyor?

Bitcoin cüzdanı ya da istemcisi ilk yüklendiğinde, Bitcoin ağında gerçekleşen tüm işlemlerin kayıtları bilgisayarınıza indirilir ve tüm işlemler bir kereye mahsus olacak şekilde sizin tarafınızdan kontrol edilir. Senkronizasyon süresi 12+ saate kadar sürebilir.

Yardım

Daha Fazla Bilgi Almak İstiyorum, Ne Yapmalıyım?

Bitcoin, kripto paralar ve Blockchain teknolojisi ile ilgili en son gelişmeleri Coinkolik.com üzerinden takip edebilirsiniz.

Sayfa belirli periyotlarla güncellenmektedir.

Bu sayfa, Bitcoin ve Bitcoin teknolojisi hakkında bilgilendirme amaçlı yayınlanmıştır. Bitcoin’de yapacağınız işlemlerden göreceğiniz maddî ve manevî zararlardan, CoinKolik sitesi ve yöneticileri sorumlu tutulamaz.