Merkez bankalarının dijital para birimleri projeleri hızla gerçeğe dönüşüyor. Çin bu ay dijital yuan için bir pilot programı genişlettiği bildirildi.
ABD dijital bir dolar hakkında düşünmeye bile zar zor başlamış olsa da; Hindistan Merkez Bankası eski başkanı Raghuram Rajan Bitcoin ve Facebook’un Libra kripto para biriminin merkez ile “rekabet halinde” olabileceğini söyleyerek, bu para birimlerinin potansiyel etkilerini tartışmaya açtı.
Hindistan merkez bankasının başkanı olmadan önce Uluslararası Para Fonu’nun baş ekonomisti olarak görev yapan Rajan, CNBC’ye verdiği demeçte “Bitcoin ve Libranın merkez bankası dijital para birimiyle de rekabet içinde olduğunu düşünmek istiyorum.” dedi.
Bazen CBDC olarak adlandırılan merkez bankası dijital para birimlerinin, tıpkı merkez bankaları tarafından verilen normal kripto paralar ve banknotlar gibi çalışması beklenir ancak ABD Federal Rezervi potansiyel olarak Fed hesapları aracılığıyla dijital dolar ihraç ederken, tamamen çevrimiçi ortamda bulunur.
Çalışan bir merkez bankası dijital para birimi yaratma yarışı, Facebook’un geçen yıl Libra kripto para birimini duyurmasıyla başladı ancak sosyal medya devi, dünyanın dört bir yanındaki merkez bankası yöneticilerinin bu fikre karşı çıkmasının ardından iddialı planlarını kısmak zorunda kaldı.
Facebook’un “bir dünya olmak istediğini” açıklayan Rajan; “Libra ile ilgili endişe şu ki, bir yandan yapmak istedikleri şey konusunda çok hırslılar ancak güvenlik önlemlerinin ne olacağı konusunda çok belirsizlik vardı” dedi.
“Verilerin nasıl korunacağını veya hangi güvenlik mekanizmalarını kullanacağını kimseye söylemeden bir işe kalkışamazsınız.”
“Merkez bankaları için en kötü olasılık bu: dünyayı ele geçirecek bir şey ama risklerin kontrol altına alınacağına dair güçlü bir güvenimiz yok.”
Bitcoin Değer Deposu İşlevi Görecek
Rajan, merkez bankaları arasındaki rekabetin önümüzdeki yıllarda CBDC gelişimini yönlendireceğini, ülkelerin rakip para birimlerinin ayak uydurmazlarsa kendi paralarının yerini alabileceğinden endişeleniyor. Yine de bu durumda Bitcoin ve Libra gibi özel para birimleri var olmaya devam edeceğini belirtiyor.
Rajan “Farklı özel para birimleri farklı şeyler yapacak ve Bitcoin tıpkı bir değer deposu gibi ileriye dönük bir değere sahip olabilecek” diyor. Facebook’un Libra’sı belki de “işlem yapmak” için kullanılırken; Bitcoin “spekülatif varlık” olarak kullanılacak.
Bu gibi senaryolar Bitcoin ve kripto para birimi topluluğundaki birçok kişi tarafından tartışılan bir görüştür. Bitcoin yatırımcıları genellikle bu varlığı “dijital altın” olarak savunur ve yatırımcılar artan risk zamanlarında genellikle Bitcoin’e akın eder.
Rajan ayrıca, CBDC’lerin hükümetin aşırı erişimiyle sonuçlanabileceği endişesini dile getirdi. Şöyle devam etti:
“Elimizdeki paranın güzel yanı anonim olması. Yasa dışı bir şey yapmasanız bile, hükümetlerin yaptığınız her işlemin ayrıntılarını bilmesi gerekir mi?”
Bitcoin’in Türk Yatırımcılardaki Durumu
Popüler ekonomist Raoul Pal, Türkiye’deki gelişmeler ve kripto para piyasası arasında bir ilişki olduğunu ifade etti. Pal’a göre Türk yatırımcılar Bitcoin’i (BTC) alternatif bir yatırım aracı olarak kabul ediyor.
Doların zayıflama aşaması, oynaklıkta bir artışa neden olabilecek tersine dönme belirtileri gösteriyor olabilir. Bununla beraber Türk yatırımcıları altına bir alternatif ararken, Türk lirasındaki erimenin Bitcoin’i canlandırdığını ifade ediliyor.
Şu anda küresel büyümede bir motor yok. ABD ve Avrupa’da daha fazla canlanmanın etrafındaki belirsizlikle, sonuçta W şeklinde bir toparlanmanın görülebileceğini ifade eden Pal, dünya ekonomisini değerlendirdi. Real Vision CEO’su Raoul Pal, bugünkü Günlük Brifing sırasında, bir dizi teknik göstergenin doların zayıflama aşamasının tersine dönme zamanının geldiğini gösterdiğini söyledi.
Doların Bu Aşaması Çok Önemli
Pal, tersine dönme sinyallerinin, altın, bazı hisse senetleri ve bazı yabancı hisse senedi piyasaları dahil olmak üzere birçok başka piyasayı biraz tedirgin ettiğini söyledi. Pal, “Doların buradan ne yapacağı çok önemli” dedi. Hızlı bir şekilde keskinleşirse, pozisyonların tam tersi boyutundan dolayı, oynaklığı artırabilir.
Pal, hisse senedi piyasasındaki genişlik gittikçe azaldıkça, dolar güçlendikçe, canlanmanın olmadığı bir dönemdeyken ve belirsizlik fazlasıyla arttıkça, önümüzdeki iki ila üç hafta içinde önemli bir oynaklık göreceğimizi düşünüyor.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.