Yaklaşık 30 yıl önce, Nobel Ödüllü Amerikalı ekonomist Milton Friedman, bir bilgisayar tarafından kontrol edilen paraya sahip olmak istediğini söyledi. Ayrıca ekonomist, Federal Rezerv olmadan daha iyi bir dünya olacağını belirtmiş. İki arzusundan biri zaten Bitcoin’in varlığına işaret ediyor ve 1991’de BTC’nin yükselişini tahmin ediyor gibi görünüyor. Ayrıca, FED’in sürekli para basması artan eleştirilere neden oluyor. Bu durumda Friedman’ın, diğer arzusunun da gerçekleşmesinin zaman meselesi olduğunu gösteriyor.
Milton Friedman Yaşasaydı
Friedman, Bitcoin’in icadından tam 18 yıl önce BTC gibi bir varlığa olan ihtiyacı anlattığı bir klibi ortaya çıktı. Aşağıdaki klibin bundan 30 yıl önce çekildiğini düşünmek biraz ürpertici olabilir.
"I would like to have money controlled by a computer" – Milton Friedman 1991 pic.twitter.com/V07aznLTMd
— Bitcoin (@Bitcoin) April 13, 2020
Bugün mevcut Keynesyen hükümet politikalarına karşı çıkan ana savunucu olan Friedman, “parasalcılık” olarak bilinen makroekonomik bir bakış açısı geliştirdi. FED’in kendi takdirine bağlı olarak para basmak yerine, para arzının yavaş ve istikrarlı bir şekilde genişlemesi gerektiğini savundu.
Coronavirus ve Bitcoin (BTC)
Bugün koronavirüs pandemisine önlem olarak gördüğümüz tarihi ekonomi kurtarma paketleri, muhtemelen Friedman’ı mezarında ters döndürecektir. Friedman 1991 yılında, müdahale edilmeyen ve politikanın takdirine göre ayarlayamayan bilgisayar kontrolü altında paraya sahip olma arzusunu dile getirmiş.
Video klip Twitter’da yayınlandı ve doğal olarak beğeni, retweet ve alkış topladı. Bazı yorumlarda ise “Hala yaşıyor olsaydı, her şeyini Bitcoin’e yatırırdı”, “Hayalini gerçekleştireceğiz Milton” ifadelerine yer verildi.
Bitcoin (BTC) İlk Dijital Para Değil
Tabii ki, Bitcoin’in yetkisiz erişime karşı korunan, bilgisayarlarda (düğümlerde) çalışan, merkezi olmayan paranın en başarılı deneyi olduğu göz önüne alındığında, Bitcoin’den önce çıkan dijital varlıkları unutmak kolay olabilir.
David Chaum, 1989 yılında özel ödemeler için kriptografi kullanan ve genel ve özel anahtarlar kavramını tanıtan DigiCash’i piyasaya sürmüştü. Devlet kontrolü olmadan uluslararası olarak aktarılabilen dijital para birimi projesi, liberterlerden ve küçük gruplardan oldukça destek almıştı.
DigiCash ve Bitcoin’den önceki diğer projeler ivme kazanamasa da, Friedman elektronik paraya ihtiyaç olduğu gerçeğine yabancı değildi. Bunun gelecekte olacağına inanıyordu. Aslında, aynı yıl şunları söyledi:
Hala eksik olduğumuz ve yakında geliştireceğimiz bir şey, güvenilir e-nakittir. E-nakit, paranın A ve B’yi bilmeden İnternet’te A’dan B’ye aktarılabileceği bir yöntemdir.
Bitcoin fiat’a uygun bir alternatif sunuyor ve merkezi aktörlerden tamamen arınmış durumdadır. Friedman’ın ikinci arzusu da gerçekleşecek mi? FED tamamen kaldırılacak mı? İşlerin bu aşamadan sonra nasıl gerçekleşeceğini izlemek ilginç olacak.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
