Bitcoin uzun zamandır ülkelerin yetkili birimleri tarafından gözardı ediliyor, büyük bir sessizlikle takip ediliyordu. Öyle ki 2017’nin Aralık ayında 20.000 dolar gibi rekor bir seviyeyi görmesi bile bu sessizliği bozamamıştı.
Bu sessizlik Facebook’un kripto parası Libra’sını duyurmasının ardından bozuldu. ABD Başkanı’ndan ABD Hazine Bakanı’na, Fed Başkanı’ndan Almanya Maliye Bakanı’na, İngiltere Kraliyet Hazine Başkanı’ndan diğer ülkelerin düzenleyici kurumlara kadar birçok önemli yerlerden sesler yükselmeye başladı.
2.3 milyar kullanıcısı bulunan Facebook, kullanıcılarına bankasız ve aracısız anlık para aktarımına izin veren Libra’sı ile güçlü bir reaksiyona neden oldu.
Birçok ülkenin yetkili ismi Libra’ya endişeyle yaklaşsa da onu kabul etmeye hazır olduğu yönünde beyanlarda bulundu, ancak Libra’nın ülkesi ABD’den “ulusal güvenlik için bir tehdit” olduğu açıklaması geldi. Bu sert açıklamanın ardından Libra gibi Bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin de hedefe oturtuldu.
Uluslararası Para Fonu (IMF) de bu tartışmalara ortak oldu ve Libra ve Bitcoin’e ilişkin iyimser bir açıklama yaparak herkesi şaşırttı. IMF’nin açıklamasından satırbaşları:
Nakit paralar ve bankacılık sistemi e-paralar ile mücadele edecek. E-para demek değerin dijital olarak saklanması manasına geliyor. Bu dijital varlık; dolar, Euro ve diğer para birimlerinin yüzdelerini içeren bir sepet değere endekslenebilir.
Dijital değere sahip paraların en çok ilgi gören türlerinden biri stablecoinler. Elektronik paralar her ne kadar ödemeler konusunda iddialı olsalar da değerin sabit kalması sorunu ile başbaşalar. Bir yatırım fonu yatırım yapacağı değerin öngörülebilirlik sınırı içinde hareket etmesini ister. Kripto para üretenlerin bu hususa dikkat etmeleri gerekir.
Bankalar elektronik para türleri yüzünden kendi üzerlerinde baskı hissedeceklerdir. Bu konuda olası tek çözüm, rakiplerinden daha cazip kendi kripto paralarını üretmeleridir. Şunu da hatırlatmak gerekir ki yasa koyucuların artık bankacılık sisteminin kurallarını yeniden ele almaları şart olmuştur.
Piyasada herkesin bildiği, kamuya açık kripto paralar var. Bunlardan en çok bilineni Bitcoin ve Ethereum. Farklı para türleri arasında fiyat volatilitesi açısından büyük farklar bulunuyor. Kullanıcılar paraları olası getiri ve risk yüzdeleri üzerinden değerlendiriyor. Ancak her bir kripto paranın bir çıkış gayesi ve farklı bir algoritması var. Asıl üzerinde durulması gereken konu bu.
Kripto paralar içerdikleri risk nispetinde getiri vadediyorlar. En büyük kripto para olan Bitcoin’in değerinde bir günde yaşanan değişiklik oranı G7 ülkelerinin dolar karşısındaki fiyat değişimi oranından 10 kat daha fazla. Hatta Venezuela Bolivarı’nın Amerikan doları karşısındaki fiyat hareketinden bile fazla.
Elektronik paralar günlük hayatımıza stabilcoin veya merkezi ulusal para olarak giriş yapabilir. Kripto paralar geleneksel para türlerini dönüştürebilir. Kullanıcı merkezli olarak tasarlanan kripto paralar firmaların likitide ve ödeme ihtiyacını çözebilir. Kripto paralar aracılığı ile yapılan sınır ötesi ödemeler hem daha hızlı hem daha ucuz.
IMF, yaptığı açıklamayla açıkça Bitcoin ile başlayan değişimin bankacılık endüstrisi tarafından da takip edilmesinin gerektiğine ve bu konuda somut adımlar atılması gerektiğini belirterek kripto paraların bilinen yüksek fiyat oynaklığına dikkat çekiyor. ABD Hazine Bakanı’nın açıklamasına kıyasla IMF’nin yaptığı açıklamanın daha ılımlı olması ise oldukça önemli bir detay.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
