Paribu ve FutureBright iş birliğiyle gerçekleştirilen yeni bir araştırma, Türkiye’deki beyaz yakalı çalışanların ve üniversite öğrencilerinin yatırım davranışlarına ışık tuttu.
2024’ün eylül ve aralık aylarını kapsayan dönemde yapılan araştırmada, katılımcılara en çok tercih ettikleri yatırım aracı soruldu. Burada üniversite öğrencilerine ayrıca değinmekte fayda var: Araştırmaya katılan öğrencilerin neredeyse üçte ikisi (yüzde 62’si) yatırım yapmadığını belirtirken, beyaz yakalılarda bu oran yüzde 30’a düşmüş durumda.
Araştırmaya katılan ve yatırım yaptığını söyleyen hem beyaz yakalılar hem de öğrencilerin favori yatırım araçlarının çoğunlukla geleneksel finans enstrümanları olduğunu söylemek rahatlıkla mümkün. Beyaz yakalıların yüzde 38’i ve öğrencilerin yüzde 13’ü altın cevabını vermiş durumda.
Geleneksel yatırım araçları hâlâ önde
Üstelik beyaz yakalılarda geleneksel finans araçlarına eğilimin daha baskın olduğu araştırmanın ortaya koyduğu bir diğer dikkat çekici olgu. Yatırım tercihleri arasında döviz, vadeli TL ve vadesiz TL hesapları, kriptonun önüne geçmiş vaziyette. Beyaz yakalıların sadece yüzde 14’ü ve öğrencilerin yüzde 13’ü kriptoyu yatırım aracı olarak tercih ettiğini söylüyor.

Öğrencilerin gelecek vizyonu
Katılımcılara yöneltilen “Kripto paralar ile yatırım yapma nedeniniz nedir?” sorusuna verilen yanıtlar da şaşırtıcı olmasa gerek. Beyaz yakalıların yüzde 61’i ve öğrencilerin yüzde 51’i kripto yatırımı motivasyonlarında “yüksek getiri potansiyeli” cevabını vermiş durumda. Araştırmanın bu kaleminde dikkat çekici bulguysa, “Gelecekte kullanımının artacağını düşünmem” yanıtını veren öğrencilerin yüzde 40’lık oranıyla beyaz yakalıları (yüzde 31) sollaması.

Kriptoyu duymayan yok
İki kitle arasındaki bahsi geçen farklılıklar bir yana, bazı paralellikler de oldukça dikkat çekici. Araştırma kapsamında yöneltilen “Kripto para kavramını daha önce duydunuz mu?” sorusuna iki taraf da ezici bir çoğunlukla (yüzde 98 ve yüzde 97) evet cevabını veriyor. Keza kriptoda işlem yapma oranları da bir hayli yakın: Beyaz yakalıların yüzde 27’si, üniversite öğrencilerinin yüzde 20’si daha önce kriptoyla işlem yaptığını söylüyor.

Blokzincirin “bilinmezliği”
Araştırmanın belki de en çok ters köşe yatıran sonucuysa hem beyaz yakalıların hem de üniversite öğrencilerinin blokzincir kavramına aşina olmamaları. Öğrencilerin yüzde 85’i ve çalışanların yüzde 76’sı “Blokzincir kavramını duydunuz mu?” sorusuna hayır cevabı vermiş durumda. Bir diğer ifadeyle, kripto parayı daha önce duyduğunu söyleyen her iki kitle de blokzincir teknolojisine oldukça uzak.

Kripto para cüzdanı, NFT, Web3, staking gibi kavramlarda da tablo farklı değil. Örneğin “kripto para cüzdanı” kavramını bilenlerin oranı her iki grupta da yaklaşık yüzde 40 seviyesinde. Diğer kavramlarda ise oranlar daha da düşüyor. Ancak üniversite öğrencilerinin Web3, metaverse ve staking kavramlarını beyaz yakalılara kıyasla daha çok bildiğini not düşmek gerek.

Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.