ABD Başkanı Donald Trump cuma günü yaptığı açıklamada, Çin’den ithal edilen ürünlere 1 Kasım’dan itibaren geçerli olmak üzere mevcut oranlara ek olarak yüzde 100 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Trump’ın astronomik gümrük vergisi piyasaları derinden sarstı, kripto piyasasıysa en büyük darbelerinden birini aldı.
Trump açıklamasında “her türlü kritik yazılım” için de ihracat kısıtlamaları getirileceğini söyledi. Söz konusu çıkış Çin’in nadir toprak elementlerinin ihracatına yeni kontroller getirmesinin ardından geldi. Trump, söz konusu adımı “olağanüstü saldırgan bir ticaret politikası” olarak nitelendirdi ve bu karara misilleme olarak Çin’e “büyük bir gümrük vergisi artışı” uygulanacağını ifade etti.
Nadi toprak elementlerinin yüzde 70’i Çin’den geliyor
Nitekim dünyadaki nadir toprak elementleri arzının yaklaşık yüzde 70’i Çin’den sağlanıyor. Bu mineraller, otomotivden savunma sanayine, yarı iletkenlerden yüksek teknoloji ürünlerine kadar birçok sektörde kritik öneme sahip. Trump, Çin’in aldığı yeni kararlar nedeniyle gelecek ay Güney Kore’de düzenlenecek Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile yapmayı planladığı görüşmeyi de iptal edebileceğini ima etti.
Trump sosyal medya platformu Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, Çin’in 1 Kasım 2025’ten itibaren “ürettikleri veya üretmedikleri neredeyse her ürüne” büyük ölçekli ihracat kısıtlaması getireceğini duyurduğunu söyledi. Bu hamleyi “uluslararası ticaret tarihinde eşi benzeri görülmemiş” ve “ahlaki bir utanç” olarak nitelendirdi.
Trump, “Çin’in bu eşi görülmemiş pozisyonuna karşılık olarak, yalnızca ABD adına konuşarak söylüyorum ki, 1 Kasım 2025’ten itibaren (veya Çin’in ek adımlarına bağlı olarak daha erken) mevcut vergilere ek olarak yüzde 100 gümrük vergisi uygulanacaktır” dedi. Çin Ticaret Bakanlığı perşembe günü yaptığı açıklamada 1 Aralık 2025’ten itibaren içinde yüzde 0,1’den fazla Çin menşeli nadir toprak elementi bulunan veya Çin teknolojisiyle üretilmiş ürünlerin ihracatı için lisans zorunluluğu getirileceğini bildirmişti.
Bitcoin fiyatı 102 bin dolara kadar düştü
Trump’ın agresif hamlesiyse piyasalar tarafından hiç hoş karşılanmadı. Dow Jones endeksi 900 puan düşerken, kripto sektörüyle korelasyonu sıklıkla gündeme gelen teknoloji borsası Nasdaq ise 820 puan eriyerek yüzde 3,56 düştü. Bazı kritik ham maddelerinde Çin’e ithalat bağımlısı olan teknoloji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin değerleri aşağıya yuvarlanırken, kripto gibi riskli varlıklar ciddi satış baskısıyla karşılaştı. Piyasa değeri bakımından dünyanın en büyük kripto parası Bitcoin (BTC) kararın hemen ardından yüzde 17’lik düşüşle 102 bin dolara kadar sarkarken, Ethereum (ETH) fiyatıysa yüzde 20’den fazla kan kaybederek 3 bin 440 dolara kadar geriledi.
19 milyar dolarlık rekor tasfiye
Spot piyasadaki ciddi kan kaybı vadeli piyasalarda kripto tarihinin en büyük tasfiyesine yol açtı. 19 milyar doları aşan tasfiyelerde long yani yukarı yönlü pozisyon açan trader’ların 16 milyar dolarlık pozisyonları tasfiye oldu ve 1,5 milyonun üzerinde trader saf dışı kaldı.
Altcoin’ler kevgire döndü
Yerli yatırımcıların da yoğun ilgi gösterdiği bazı altcoin’ler ise adeta kan banyosuna büründü. Son 24 saatte Solana (SOL) yüzde 20, Dogecoin (DOGE) yüzde 22, Chainlink (LINK) yüzde 22, Avalanche (AVAX) yüzde 20 değer kaybetti. Trump ailesinin yönettiği merkeziyetsiz finans projesi Word Liberty Financial (WLIF) fiyatıysa yüzde 25 düştü.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
