Blokzincir köprüleri olarak da bilinen zincirler arası köprüler, iki blokzinciri birbirine bağlayan bir protokoldür. Böylelikle kullanıcılar, dijital varlıklarını ve bilgilerini sorunsuz bir şekilde zincirler arası aktarmış olur.
Blokzincir Köprüleri Nedir?
Blokzincir köprüleri olarak da bilinen zincirler arası köprüler, iki blokzinciri birbirine bağlayan ve kullanıcıların dijital varlıklar ile bilgileri bir blokzincirinden diğerine aktarmasını sağlayan bir protokoldür. Diğer deyişle; farklı blok zincirlerini birbirine bağlayan, token transferlerini, akıllı sözleşmeleri, veri alışverişini ve ayrıca iki bağımsız zincir arasındaki iletişimi kolaylaştıran bir “aracı”dır.
Örneğin, elinizdeki Bitcoin’leri Ethereum blokzincirinde harcamak istiyorsanız bir zincirler arası köprüye ihtiyacınız vardır. Bu köprü BTC’yi wrapped hale getirerek istediğiniz işlemi mümkün kılar.
Zincirler arası köprülerin popülaritesi, kısmen Solana, Avalanche ve BNB Chain gibi “alternatif” birinci katman blokzincirlerinin yükselişinin ardından artmıştır. Genel bağlamda değerlendirildiğinde ise tek bir ağ üzerinden birden çok blokzincirine erişime sahip olmak, kullanıcıların deneyimini geliştirir, DApp’ler için likiditeyi ve varlıkların verimliliğini artırır.
Zincirler Arası Köprü Nasıl Çalışır?
Zincirler arası köprülerin en yaygın kullanımı yardımcı program token aktarımıdır. Bunun yanı sıra akıllı sözleşmeleri dönüştürmek ve veri göndermek gibi işlemler için de kullanılır.
Üstte verilen örnek üzerinden gidersek; elinizdeki Bitcoin, Ethereum ağına aktarılamaz. Zincirler arası köprü, BTC’nizi merkezi bir borsanın prosedürlerine maruz bırakmadan Ethereum ağında dönüştürülmesine ve kullanılmasına olanak tanır. Coin’leri akıllı bir sözleşmeye sararak ve ardından başka tercih edilen bir blokzincirde kullanılabilecek yerel varlıkları yayınlayarak çalışır.
Blokzincir Köprüleri Kripto Paralar İçin Neden Önemli?
Kripto alanındaki zincirler arası köprülerin önemini anlamak için, birlikte çalışabilirliğin geleneksel finansta kesintisiz işlemleri nasıl güçlendirdiğini anlamak gerekir. Günlük hayatta çok fark edilmemiş olsa da Mastercard faturalarınızı ödemek için Visa’nızı kullanabilirsiniz. Benzer şekilde, nereden satın aldığınıza bakılmaksızın, neredeyse tüm çevrimiçi satın alma işlemleriniz için ödeme yapmak için PayPal’ı kullanabilirsiniz. Bunların hepsi farklı sistemler ve protokoller işleten farklı şirketlerdir. Yine de işlemler hızlı ve sorunsuz bir şekilde ilerletilir.
Farklı blokzincirleri arasında birlikte çalışabilirlik eksikliği, kripto para birimlerinin toplu olarak benimsenmesini engelleyen engellerden biri olarak görülür. Çünkü hiç şüphesiz ki zincirler arası köprüler gibi çözümler, blockchain teknolojisinin daha geniş bir şekilde benimsenmesine yönelik büyük bir adımdır.
Blockchain köprüleri, daha iyi bir kullanıcı deneyimi sağlarken işlem maliyetlerini düşürmeye de yardımcı olur. Bir coin’i her takas etmeniz gerektiğinde farklı borsalardan geçmek zorunda olduğunuzu düşünün; bunu her seferinde yapmanın getirdiği yüksek işlem ücretlerinin yanı sıra, tüm süreç oldukça külfetlidir.
Genel olarak, zincirler arası köprüler, kullanıcıların daha yüksek işlem hacmiyle daha düşük işlem ücretleri ve dApp’ler biçiminde daha iyi fayda gibi iki farklı blokzincirin olumlu yanlarını birleştirmesini sağlar.
En İyi Blokzincir Köprüleri
Blok zincirlerinde olduğu gibi, çok sayıda zincirler arası protokol vardır. Yukarıdaki resim, farklı ağlarda çalışan blockchain köprülerinin sayısı hakkında bir fikir vermektedir. CoinMarketCap kullanım sıklığına ve popülerliğine göre en iyi blokzincir köprülerini şu şekilde belirtiyor:
1. Portal Token Köprüsü (eski adıyla Wormhole)
Yaşadığı hack olayına rağmen Portal, ekosistemdeki en popüler zincirler arası köprülerden biri olmaya devam etti. Başlangıçta Solana ve Ethereum arasında çift yönlü kripto token transferleri için Solana Ağı üzerine inşa edilmiş olmasına rağmen, çoklu zincir artık Solana, Ethereum, BNB Chain, Polygon, Avalanche, Oasis ve daha fazlası dahil olmak üzere ondan fazla blokzincirini birbirine bağlamaktadır. Portal, kullanıcılarına sağlam bir zincirler arası takas deneyimi sağlamak için koruyucular olarak bilinen özel doğrulayıcılar kullanır. Bu koruyucular, köprüdeki etkinliği izler ve kullanıcı isteklerini doğrular. Ayrıca basit arayüzüne ek olarak, Portal token köprüsü ayrıca transfer başına 0,0001 ABD Doları tutarında rekabetçi işlem ücretleri sunar. Protokol şu ana kadar 400 bin doların üzerinde işlem gerçekleştirmiştir.
2. Binance Bridge
Dünyanın önde gelen borsasından gelen Binance Bridge, herkesin BNB Chain’e ve diğer BSC uyumlu biçimlere dönüşmesine olanak tanıyan bir Ethereum-BNB Chain Köprüsüdür. Köprü işlemler için sıfır ücret talep etmektedir. Kullanıcıların yalnızca yerel ve hedef zincirlerdeki gaz ücretlerini ödemeleri gerekir.
3. Avalanche Bridge
Avalanche Bridge, Avalanche ve Ethereum ağı arasında iki yönlü çapraz zincirli bir köprüdür. Hem kripto paraların hem de NFT’lerin iki yönlü transferini sağlamak için ChainSafe’in ChainBridge’ini kullanır. Protokol, köprünün güvenliğini sağlamak için aktarıcılara bağlıdır. Bu aktarıcılar (Protofire, Hashquark, POA Network, Avascan), varlıkları Avalanche’ın verileriyle takas etme teklifini karşılaştırır ve bir oylama süreci aracılığıyla teklifi onaylar veya reddeder. Bu ek oylama süreci, Avalanche’ı alandaki en güvenli kripto köprülerinden biri yapmaktadır.
4. Fantom AnySwap Köprüsü
Avalanche Bridge gibi, Fantom’un AnySwap’i de Ethereum Ağı ile EVM uyumlu Fantom Ağı arasında zincirler arası transferleri kolaylaştıran çift yönlü bir çözümdür.
AnySwap, çok zincirli bir likidite çözümü sağlar ve zincirler arası takasları etkinleştirmek için likidite havuzlarını kullanır. Çeşitli blockchain ağlarında dağıtılan likidite havuzları, Ethereum, Avalanche, Polygon ve BNB Chain’den Fantom’a aktarımı kolaylaştırır.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
