Bu yazımızda yerli kripto para topluluğunun öne çıkan isimlerinden, YouTube’da içerik üreticisi olan Eren Caner ile gerçekleştirdiğimiz röportajımıza yer verdik. Kendi serüveninden kripto para dünyasına; birçok konuyu ele aldığımız yazımızı aşağıdan okuyabilirsiniz. Keyifli okumalar!
1. Sizi biraz tanıyalım. Kaç yılında, nerede doğdunuz? Lise ve üniversite eğitimini nerede aldınız? O yıllarda bu sektöre girmeyi planlıyor muydunuz?
1985 yılında Ankara’da doğdum, ancak ilk gençlik yıllarım lise dahil olmak üzere Antalya’da geçti. Üniversiteyi ise Eskişehir’deki Anadolu Üniversitesi’nde İletişim Fakültesi’nde örgün olarak okudum. Fakülte döneminde 1 yıl Almanya’da Erasmus fırsatım oldu. Lisans bittikten sonra ise Galatasaray Üniversitesi’nde Pazarlama ve Reklamcılık alanında yüksek lisans yaparak lisansüstü eğitimimi de tamamladım.
Tam olarak kripto para sektörü olmasa da, para yönetimi her zaman hayatımın bir kenarında uğraştığım bir şeydi diyebilirim. Üniversite bittikten sonra, 2009-2010 yıllarından beri zaten dijitalin, reklamcılığın ve marka yönetiminin içindeyim. Benim için kripto paralar şu açıdan iyi oldu; zaten dijitali, trendleri günümüzün büyük markalarına anlatıyorduk. Benim için bu kapsamdaki içerik değişti ama özü aynı diyebilirim.
2. Kripto para sektöründen önceki kariyeriniz nasıldı? Bu sektör ile nasıl tanıştınız, ilk başta sektördeki kimler size ilham verdi?
Önceki kariyerimin yaklaşık 10 senesinde reklamcılık yaptım. ING Bankası, GAP, Banana Republic, Ülker, Coca- Cola, Microsoft gibi markalarla çalıştım. Kimi markanın direkt bünyesinde çalışırken, kimisinde ise ajans vasıtasıyla çalıştım. YouTube kanalını kurmadan önce de Doğan Grubu’nun yaklaşık 15 milyonluk dijitaldeki kitlesini yönetiyordum. Kariyerim bu şekilde. Bu sektör ile 2010 sonu 2011 başında tanışmıştım, o senelerde 100 dolarlık Bitcoin almak istesem de maalesef alamadım. (Google’da aramalarda çıkmayınca vazgeçtim) Dönem dönem Bitcoin almak hep aklımdaydı, yıllık dijital trendleri yazdığım sitede de 2013’ten beri Bitcoin’in ‘internet parası’ olduğunu belirtiyordum, Bitcoin ile biraz erken tanışıp bugünleri öngörmüştük. Sektörde kimin ilham verdiği konusuna ise net bir şey söyleyememekle birlikte; Satoshi’nin vizyonundan etkilendiğimi açık yüreklilikle belirtebilirim.
3. Bu sektörde içerik üreten bir YouTuber olmak nasıl bir duygu? Artıları/eksileri neler?
Artıları; güzel bir duygu. 2018 Şubat’ta başlamıştım, yaklaşık 2.5-3 sene oldu. Haftada 3 gün video yayınlıyorum, daha önceleri canlı yayın da yapıyordum ama şu an yayın yerine düzenli videolar çekiyorum. Televizyon programı gibi olduk artık. Videolarımda görsellerden, kelimelere kadar çok titiz çalışıyorum. İnsanlara dokunabilmek ve fayda sağlamaya çalışmak güzel bir duygu… İnsanlarla etkileşime geçmek ve onlara dokunabilmek bu işin artılarından, eksileri ise videolarımın bazen yeniymiş gibi izlenmesi ve insanların sizin verdiğiniz tavsiyeleri kimi zaman anlamak istememesi.
Ben hep şunu diyorum; sabırlı olun ve kaybetmeyin, kaybetseniz bile üzülmeyeceğiniz yatırımlar yapın. İnsanlarda hemen 5x,10x, 100x yapalım mantığı var, bir tane büyük bir şey kazanacağım diye 10 kere kaybetmemek lazım bence.
Ben kripto paraları hep vagonlara benzetiyorum. Yani bir vagonda az da kazansak o bizi tatmin etmeli, bir sonrakinde kazanmalıyız. İlla aynı vagonda bekleyip 50-100x yapacağız demenin bir anlamı yok. Özellikle yeni yatırımcıların bunu algılaması zor oluyor.
Kripto paralar askerlik gibi. (Gerçi ben bedelli yaptım ama:)) Yani önce tıpkı askerlikte üst devrelerden dayak yemek gibi, önce zorluk çekersiniz. Burda da ilk etapta kaybetmek lazım. Diğer türlü çok daha fazla yatırılıp, çok daha fazla zarar edilebiliyor. Hep dediğim gibi, kaybetseniz bile üzülmeyeceğiniz rakamlarla girin. İnsanlara bunu anlatamamak kötü oluyor.
4. Kısa ve uzun vadede Bitcoin’i ve Ethereum’u nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bitcoin’in yarılanmadan sonra çok net bir kırılma yaşadığını düşünüyorum. Önceden teknik analizlerde yükselen takoz gördüğümüzde net olarak sert düşerek çıkardı. Artık o takoz görüldüğünde düşüş çok sert olmuyor. Ben bunun yarılanma etkisi olduğunu düşünüyorum. Zaten biliyorsunuz 6,25 BTC’ye düştü madencilik ödülleri.
Bitcoin tekrar bir boğa piyasasına girip; örneğin 25-30 bin dolarlara gelse ve ardından çok sert bir geri çekilme yaşasa bile yarılanmadan dolayı 6 bin dolar civar dolarlarına geleceğini düşünüyorum. (Yatırım tavsiyesi değildir.)
Ethereum’da ise DeFi projeleri gibi etkenlerden dolayı bir şişmişlik var. Ethereum yine de her şeye rağmen biraz daha güvenilirliğini korumaya çalışıyor diyebilirim.
5. Sektöre yeni giren yatırımcılara temel olarak neler söylemek istersiniz? Hangi konulara dikkat etmeliler?
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi; hiçbir şeye acele etmeye gerek yok, FOMO’ya kapılmasınlar. Öncelikle kaybetseler bile üzülmeyecekleri rakamlarla yatırım yapsınlar.
6. DeFi protokollerinin güncel durumunu nasıl görüyorsunuz? Sizce ileride patlama ihtimali var mı yoksa gelişen bir sektör olarak yerini koruyacak mı?
Ben DeFi’da illa ki uzun vadede bir geri çekilme olacağını düşünüyorum, çünkü çok fazla ve çok hızlı şekilde şişti. İlk kez DeFi’dan bahsedenlerden biri de benim. Blockchain Capital’in 2019 yılında “DeFi 2020’nin yıldızı olacak” raporu üzerinden, bu durumdan ilk bahsedenlerden biri de ben oldum 2020 trendi için. Ancak onların bile tahmini 5 milyar dolarlık token kilitlenmesi idi, şimdi 12-13 milyar dolarlara geldik.
7. Kripto paralar ve blockchain sektöründe Türkiye’yi nerede görüyorsunuz?
Blockchain ülkelere aslında kısa yoldan, önemli oranlarda ilerleme imkanı sunuyor. Örneğin bir kripto para yaratıp, yaptığınız ihracatlarda ‘Ben sadece bu kripto parayla ödeme kabule diyorum’ diyip; kısacası herhangi bir ülke bu tarz fırsatlar yaratıp ülkeler arası yarışta öne geçebilir. Özetle bu alanlarda Türkiye için de fırsat bir hayli var.
8. Gelecek planlarınız neler, bu sektörde ulaşmak istediğiniz yer neresi?
Kariyerim de göz önüne alındığında, dijital tarafa yıllardır oldukça hakim olmaya çalışıyorum diyebilirim. Hedefim daha çok insana ulaşmak ve bu yenilikleri ve yıkıcı teknolojileri birçok kişiye; doğru bir şekilde ulaştırmak. Yatırımcılara öncelikle kaybettirmemek ve insanlara elimden geldiğince teknoloji ve finans alanında fikir vermeye, önderlik yapmaya çalışmak. Böyle söyleyebilirim.
Eren Caner’e bu keyifli röportaj için çok teşekkür ediyoruz.
Bu makale yatırım tavsiyesi veya önerisi içermemektedir. Her yatırım ve alım satım hareketi risk içerir ve okuyucular karar verirken kendi araştırmalarını yapmalıdır.
