Önlem Alınmazsa Yüksek Kaldıraç Oranları Kripto Para Piyasasının Sonunu Getirecek!

Bitcoin fiyatı yakın zaman önce BitMEX’te 3.600 dolar ve Bitfinex’te 3.800 dolara kadar düşerek yedi yıldaki en büyük tek günlük düşüşünü kaydetti. En büyük kripto paradaki sert düşüş, ABD borsalarındaki sert düşüşlerin yaşandığı sırada oluştu.

Bitcoin, en azından teorik olarak, geleneksel finansal piyasaların kargaşasından güvenli bir sığınak olmalıyken, son iki haftada borsalara paralel olarak düşmeye başladı. Düşüş trendi BTC’yi 4.000 doların altına iten yüksek kaldıraç oranlarıyla daha da yoğunlaştı. Çünkü kripto para piyasasındaki birçok yatırımcı, borçlanmış sermaye ile ticaret yaptığı için Bitcoin fiyatı aniden yüzde 20 ila yüzde 30 düştüğünde kaldıraçlı pozisyonları tasfiye etme riski altında. Vadeli işlemlerde fiyat, long veya short sözleşmeye karşı hareket ettiğinde bir tasfiye meydana gelir ve bu da tüm pozisyonun kapanmasına neden olur.

Bir pozisyon daha yüksek kaldıraç kullanılması tasfiyenin gerçekleşme şansını arttırır. Örneğin, bir trader 5.000 dolar (5x kaldıraç) ticareti yapmak için 1.000 dolar kullanıyorsa, tasfiye olma olasılığı, bir trader’ın 20.000 dolar (20x kaldıraç) ticareti yapmak için 1.000 dolar kullandığından çok daha düşüktür. Tasfiye miktarı arttıkça çok daha büyük bir düşüşler görülür ve piyasa bu düşüşlere karşı savunmasız kalır.

BitMEX, Binance Futures, Huobi ve OKEx gibi büyük kripto para vadeli işlem borsaları, günlük Bitcoin işlem hacminin çoğunu oluşturmaktadır. Vadeli işlem borsalarında yatırımcılar bir varlığın fiyatının yükselip yükselmeyeceğine bahis yapar. Bu sebeple kaldıraç bu yazının en büyük parçası. Örneğin BitMEX, 100x kaldıraç desteğinden dolayı günlük olarak büyük miktarda emri işleyebilmektedir; XBTUSD kalıcı takasında, kripto para yatırımcıları esasen Bitcoin ticareti için mevcut sermayelerinin 100 katına kadar borç alabilirler.

Bu tür kaldıraçlarla trade yapan yatırımcılar doğru öngörüde bulunduklarında büyük kazançlar sağlayabilir ancak yanlış bir öngörü büyük kayıplara neden olacaktır. Ve bu kayıpların piyasa üzerinde büyük bir etkisi olmaktadır çünkü 100 kat kaldıraçla 1.000 dolarla işlem açan bir trader 100.000 dolar değerinde Bitcoin ticareti yapabiliyor. Yüksek marjinlerle nispeten düşük miktarda para ile ticaret yapan birkaç trader Bitcoin’in fiyatını düşüren büyük kayıplara neden olabilir.

Kripto para dünyasında BitMEX’in etkisi oldukça yüksek. Öyle ki, BitMEX’in günlük hacmi küresel kripto para piyasasındaki ilk beş spot borsadan daha fazladır ve 2 ila 4.5 milyar dolar arasında değişmektedir. Bitwise Asset Management’ın Bitcoin Ticaret Hacmi’ne göre, ilk beş kripto para spot borsası Binance, Coinbase, Bitfinex, Kraken ve Bitstamp’tır. Beş borsanın günlük hacmi sırasıyla 1 milyar dolar, 289 milyon dolar, 149 milyon dolar, 149 milyon dolar ve 113 milyon dolar.

Yüksek Kaldıraç Bitcoin’i 3.000 Dolar Seviyelerine Nasıl Düşürdü?

Bitcoin piyasasının yüksek kaldıraçlı yapısı, kısa zaman dilimlerinde büyük fiyat hareketleri yaşandığında en büyük kripto parayı her zaman savunmasız bırakmıştır.

Kripto paralarda kısa vadeli fiyat hareketlerinin çoğu büyük kripto para vadeli işlem borsalarındaki long veya short sözleşme tasfiyelerinin artmasından kaynaklanmaktadır. Bir balina veya büyük miktarda BTC’ye sahip bir kişi piyasa yapıcı veya piyasa satıcı emir ile long veya short pozisyonlara baskı yapabilir. Bitcoin fiyatı 12 Mart’ta yüzde 50’den fazla değer kaybederek 7.900 dolardan 3.600 dolara düştüğünde sadece BitMEX’te 1 milyar dolarlık long tasfiye edildi.

Asıl sorun ise Bitcoin fiyatının 5.000 doların altına düşmesiyle ortaya çıktı. Fiyat düşüşü o kadar sertti ki BitMEX’teki emir defteri neredeyse boş kaldı. Lowstrife olarak bilinen bir kripto para trader’ının işaret ettiği gibi, Bitcoin fiyatı 4.000 dolardayken tasfiye motorunda 18 milyon dolarlık alım emri karşısında yaklaşık 200 milyon dolarlık satış emri kaldı.

There was only 18 million left in the entire orderbook with, (my guess) 200-300m still left in the liquidation engine. With the market evaporating before their (our) eyes, I believe the decision was made to kill the market as a circuit breaker.https://t.co/VtjacSGyGB

/5

— lowstrife (@lowstrife) March 14, 2020

BitMEX’in kapatılmasıyla tasfiye motorunun daha fazla BTC’yi tasfiye etmesi durduruldu ve Bitcoin fiyatı diğer borsalarda toparlanmaya başladı. Bir bakıma, BitMEX’in kapatılması bir devre kesici görevi gördü ve piyasanın eşi benzeri görülmemiş seviyelere düşmesi engellendi.

BlockTower Capital’in yönetici ortağı Ari Paul, Bitcoin fiyatı 4.800 doların altına düştüğünde yatırımcıların aslında satış yapmayı tercih etmedikleri iddia etti. Satış baskısı öncelikle BitMEX ve büyük tasfiyelerden geldi ve ardından piyasada satış emirleri ağırlık kazandı. 10 milyon dolardan fazla büyük long sözleşmelilerin marjı araması veya tasfiye edilmesi piyasada paniğe neden olan bir dizi tasfiye ve stop işlem kaydedildi.

Tüm veriler, Bitcoin fiyatının 3.600 dolar ila 3.800 dolar aralığına düşmesinin arkasındaki en büyük nedenin, yüksek kaldıraçlı kripto para yapısı olduğunu gösteriyor. Uzmanlar, kripto para piyasası tarafından desteklenen “sağlıksız kaldıraç”ın piyasayı yaklaşmakta olan bir krize karşı oldukça savunmasız bıraktığını söylüyorlar.

BitMEX ve Binance Futures, örnek olarak 125 kata kadar kaldıraç özelliğini destekliyor. Bu, bir trader’ın 1.000 dolar ile 125.000 dolarla işlem yapabileceği anlamına geliyor. Ancak aşırı oynaklık, yüksek kaldıraç kullanan trader’ların pozisyonlarını kaybetmelerine neden olabilir ki eğer kayıpları mevcut sermayelerini aşarsa borsalar kaybettiklerini geri ödeyebileceklerinden emin olmak için pozisyonlarını kapatır.

Bunun Olmasını Önlemek için Ne Yapılabilir?

Bazı trader’lar Bitcoin’in 8 yıllık piyasa trendini yerle bir eden kısa vadeli fiyat düzeltmesini BitMEX’in tasfiye motorunun başarısızlığı olarak tanımladı. Kripto para trader’ı Lowstrife, BitMEX’in fiyat düşüşüne neden olduğuna inanmasa da, BitMEX tasfiye motorunun kısa sürede böylesi büyük bir düşüşe hazır olmadığını, eksik bir şekilde kodlandığına dikkat çekti.

Bazı endüstri yöneticileri, ABD borsalarında uygulandığı gibi benzer düşüşlerde devre kesicilerinin kripto para borsasına entegre edilmesi fikrini önerdi. Multicoin Capital yönetici ortağı Tushar Jain konuyla ilgili olarak şunları söyledi:

Bugünün kripto para fiyat hareketleri, endüstri çapında devre kesiciler için güçlü bir argüman. Kripto para piyasaları bugün yapısal olarak dağıldı ve önde gelen borsaların benzer bir olayın yeniden yaşanmasını önlemek için birlikte çalışması gerekiyor.

Jain, sözlerini merkeziyetsiz finans (DeFi) piyasası gibi yalnızca “kripto para birimlerinin” fiyatına bağlı olan sektörlerin Bitcoin, Ethereum ve diğer büyük kripto paraların yüzde 50 değer kaybetmesinden dolayı neredeyse öldüğünü söyleyerek sürdürdü.

DeFi, kullanıcıların kredi ve ödemelerini merkeziyetsiz bir şekilde yapmalarını sağlayan, geleneksel finansal hizmetleri kolaylaştırmayı hedefleyen platformlar bütünüdür. Çoğu kullanıcı, faiz karşılığında elindeki Ethereum’u teminat olarak kullanarak kredi vermek için DeFi platformlarını kullanır. 2020’nin başlarında, DeFi piyasasında 1.2 milyar dolardan fazla Ethereum’un teminat altına alınmasıyla merkeziyetsiz finans alanında üstel büyüme yaşandı ancak Ethereum fiyatının 20 saatten kısa bir sürede yüzde 56 oranında düşmesiyle neredeyse DeFi piyasasının çökmesine, buhar olmasına neden olan önemli miktarda tasfiye gerçekleşti ve Jain bu konuda ise şunları söyledi:

DeFi ekosisteminin tamamı bugün neredeyse öldü. Birkaç büyük piyasa katılımcısı iflas etti. Birçok trader tam anlamıyla Blockchain tıkanıklığı nedeniyle ticaret yapmak için borsalara paralarını yeterince hızlı bir şekilde taşıyamadı ve yüksek oynaklık durumu daha da kötüleştirdi.

Piyasadaki son çöküşü, kripto para birimlerinin sadece birkaç saat içinde ölebileceğinin tartışmalarına neden oldu. Hepsinden önemlisi ise piyasa genelinde bir devre kesicinin kullanılması konusunun dikkate alınmasının artık şart olduğu konuşulmaya başlandı.