Bitcoin Halving (Yarılanma) Nedir? Bitcoin Fiyatına Etkisi Nedir?

Bu rehberimizde, Bitcoin halving (yarılanma) nedir, Bitcoin halving (yarılanma) ne işe yarar gibi soruların cevaplarını bulabilirsiniz.

Bu yazımızda aynı zamanda yarılanmanın Bitcoin fiyatı üstündeki etkileri nelerdir bunları ele almaya çalışacağız. Muhtemelen Bitcoin madenciliği hakkında bir şeyler duymuşsunuzdur. Yine de Bitcoin madenciliğinden kısaca söz edelim. Basit bir ifadeyle, madenciler (bilgisayarlar) karmaşık problemleri çözmek için yarışırlar ve başarılı olan madenciler Blockchain’de bir sonraki bloğu üretme hakkını kazanır. Ve ödül olarak kendisine yepyeni bir Bitcoin verilir. Bu, Bitcoin ve diğer birçok Blockchain’lerin temel bir özelliğidir. “Proof of Work” kavramından dolayı işler bu şekilde yürütülmektedir.

Bitcoin Halving (Yarılanma) Nedir?

Bitcoin’in başlıca özelliklerinden biri de her dört yılda bir madencilik ödülünün yarıya indirilmesi yani halving’dir (yarılanma). Bu, yaklaşık 120 yıl içinde sıfırlanacak olan sürekli azalan, deflasyonel bir Bitcoin arzı anlamına gelmektedir. Tabii ki hiç bir şey sonsuz bir şekilde ikiye bölünerek matematiksel olarak sıfırlanamaz, ancak bir Bitcoin’in en küçük birimi olan bir “satoshi” (0.00000001 BTC) ikiye bölünmez.

Şimdiye kadar Bitcoin halving iki kez gerçekleşti ve üçüncüsünün 2020 yılının ortasında gerçekleşmesi bekleniyor. Bu tahmin edilebilir çünkü Bitcoin her on dakikada bir yeni bir blok üretmek için tasarlanmıştır.

Yarılama nihayetinde felsefi, teorik ve hatta ideolojiktir. Buradaki düşünce, bu özelliğin bir para birimine ve/veya varlıklara uygulandığında oluşan kıtlığın doğal bir iyilik olarak görülmesidir. Bu özelliğin Bitcoin’de olması kesinlikle bir sürpriz değil. Çünkü Bitcoin’in 2007-2008 küresel ekonomik krizini üreten para baronlarına karşı bilinçli bir muhalefetten geldiği bilinmektedir. Bitcoin yarılanmasının arkasındaki temel düşünce, enflasyonu minimize etmek ve hatta mümkün olduğunca sıfırlamaktır.

Buna karşı bazıları, “Bitcoin 2.0” (ve Andrew Poelstra gibi bazı Bitcoin geliştiricileri tarafından geliştirilmiştir) olarak adlandırılan popüler bir gizlilik odaklı kripto para geliştirdiler; Grin. Grin, sonsuza dek sürekli olarak sabit bir Grin tedarik etmeyi seçti.

Anonim lider geliştirici Ignotus Grin Geverell bu tartışmalı konu hakkında şunları söylüyor:

Bitcoin’in arz eğrisinin optimal olduğuna dair bir kanıt yok. Ancak, bazı yönlerinin sorunlu olduğunu gösteren birçok araştırma var. Dürüst olmak gerekirse, iktisat alanının genel olarak şu anda nerede olduğu konusunda oldukça zayıf bir fikrim var.

Yarılanma Bitcoin Fiyatı için Ne Anlama Geliyor?

Tarihsel olarak Bitcoin halving’in gerçekleştiği dönemlerde Bitcoin fiyatı geniş çaplı bir yükseliş trendine girdi. Bu trendi hem 2012’deki hem de 2016’daki yarılanmalarda gördük.

Bir yarılanmadan sonra (ve öncesinde) fiyat konusu iki konu üzerinde yoğunlaşmaktadır: Bitcoin’in artan kıtlığı ve dolayısıyla daha düşük tedarik; ve yarılanmanın Bitcoin madenciliğinin zorluğu üzerindeki etkisi.

Eğer ağdaki Bitcoin madenciliği gücünün büyük bir kısmı (veya “hashrate”) madenciliği aniden durdurulursa yeni blokların çıkarılma hızı yavaşlar ve böylece ağdaki işlem hızları düşebilir. Eğer bu yavaşlama olsaydı ağın birincil amaçlarından olan değer aktarımı engelleneceği için Bitcoin’in fiyatını olumsuz etkilenebilirdi. Ardından kullanıcılar Bitcoin’lerini bir başkasına satmaya başlayacak ve oluşan satış baskısıyla Bitcoin değerini hızla kaybedecekti.

Herhangi birisi bu durumda Bitcoin halving konusunun tehlikeli olacağını düşünebilir, çünkü yarılanma Bitcoin madenciliğindeki ödül miktarını %50 oranında düşürmektedir.

Bu tür tehlikelere karşı korunmak için ağın madenciliğinin “zorluğu” on dakikalık blok süresini sürdürmek amacıyla yaklaşık her iki haftada bir (her 2016 blokta) ayarlanmaktadır. Bitcoin’in hashing algoritmasında ayarlanabilir bir faktör olan bu zorluk, madencilik bilgisayarlarının yeni bir bloğun çıkarılmasına olanak tanıyan matematik problemlerini çözmek için ne kadar çalışma yapmaları gerektiğini belirler.

Eğer hashrate değeri Bitcoin ağından sapmaya başlarsa blok süreleri yavaşlar ve zorluk ayarı sonuçta 10 dakikalık blok sürelerini (veya tam tersi) tekrar elde etmek için yeniden ayarlanır.

Zarar Verecek Fırtınadan Korkuluyordu

2016 yılının Temmuz ayının başında yarılanmadan dolayı Bitcoin ağını öldürebilecek olumsuz bir fırtınadan korkuluyordu. O zamanlar ağ, yoğun işlemlerden dolayı oldukça yavaşlamış ve işlemlerin saatlerce hatta günlerce sürdüğü görülmüştü.

Madencilerin faaliyetlerine devam etmeleri için yükselen fiyatlara ihtiyacı olduğu şüphesiz bilinen bir gerçek. Ancak fiyatların artması ağdaki işlem sayısı artıracak ve ağın yavaşlamasıyla işlemler kısa sürede gerçekleştirilemeyecekti.

Ağın tıkanması sonucu ortaya çıkan fiyat üzerindeki bu olumsuz havanın madencilik ödülünün düşürülmesiyle birleştirildiğinde ağın faydasız hale geleceği ve madencilerin hızla ağdan çıkacağı düşünülüyordu. Ancak bu hiçbir zaman olmadı. Madenciler yarılanmaya rağmen madencilik faaliyetlerini sürdürmeye devam ettiler ve kapasitelerinde düşüş olmadı.

Yarılanma sonrası Bitcoin fiyatı yaklaşık üç hafta boyunca aşağı yönlü bir baskıyla karşı karşıya kaldı. Ancak Eylül 2016’dan itibaren yükseliş eğilimi yeniden başladı ve bu yükseliş esasen 2018 Şubat’a kadar devam etti.

Önceki Yarılanmalardan Ne Gibi Çıkarımlarda Bulunabiliriz?

Madenciler için hashrate’de anlamlı bir düşüş olmadığı göz önüne alındığında, madenciler tarafından açıkça fiyatlandırma yapılıyor denilebilir. Madenciler blok ödülünün %50 oranında düşürüleceğinden haberdarlar ve Bitcoin fiyatının yükselmesini istiyorlar.

2016’da yaşananlar 2020’de tekrar yaşanabilir mi? Belki. Her ne kadar 2020 yılı halving’i gerçekleşse de ve hala herhangi bir yükseliş sinyali olmasa da zaten hali hazırda halving’in hemen ertesinde rekor seviyelerde yükselişler olmuyordu. Bu nedenle analistlerin bu konuda ciddi umutları bulunuyor.

Bitcoin’in 2020 yarılanması mayıs ayında gerçekleşti. Bu, yaklaşık dört yılda bir gerçekleşir ve önceki olaylarda kripto para birimi üzerinde yarılanmanın yarattığı derin etki nedeniyle kripto para birimi yatırımcılarının ilgisini çeken bir olay oldu. Yarılanma, madencilerin yarıya indirilen blok zincirine yeni işlemler eklemek için aldıkları kripto para sayısını ifade eder. Bu yaşanan son yarılanma sonrasında 12.5 Bitcoin’den 6.25’e düşmüş ve 2140’ta son Bitcoin çıkarılıncaya kadar her 210.000 blokta yeniden yarıya düşecek. Önceki halving’lerde, 2016’da yaşanan 25’ten 12,5’e düşüşün ardından 2017’de, Bitcoin’in değerinde meteorik artışlar sağlayan boğa koşusu izledi.

Bitcoin Halving ve Belirsizlikler

Bitcoin ve diğer kripto para birimleri üzerindeki olumlu etkiyi yarılanma etkisinden ayıracak olan şey, önceki boğa koşularını sürdürülemez hale getiren bazı engellerin kaldırılmasına ne ölçüde yardımcı olacağı olacaktır. Örneğin, blok zincirinin bir ödeme aracı olarak yaygın bir şekilde benimsenmesini engelleyen işlemleri tamamlaması için geçen süre göz önüne alındığında, Bitcoin hala ölçeklenebilirlik eksikliği nedeniyle engelleniyor.

Bazı belirsizliklerin olduğu başka bir alan da regülasyondur. 2017’den bu yana bu alanda bir miktar ilerleme kaydedilmiş olsa da, kripto paraların ticareti ve takası için yasal düzenleme yapılması gereken uluslararası tanınırlığa sahip sağlam bir düzenleyici çerçeve hala bulunmamaktadır. Bu olmadan, kurumsal yatırımcılar ve cepleri büyük olanlar büyük ölçüde kenarda kalır, bu da kripto paranın zayıf bir şekilde alınıp satıldığı ve dolayısıyla değişken olduğu anlamına gelir.

Bitcoin Halving Fiyat Konusunda Başarılı Oldu mu?

Bu işlem iki kez başarılı olduğunu kanıtladı. Bu Bitcoin halving sonucunda şimdiye kadar  fiyatta bir yükselme ve ardından büyük bir düşüş oldu. Bununla birlikte, bu kazanımları takip eden düşüşler, fiyatları bu yarılanma olaylarından önceki seviyeden daha yüksekte tutmaya devam etti. Örneğin, 2017-2018 rallisi Bitcoin’i yaklaşık 20.000 dolara yükseltti, ancak yaklaşık 3.200 dolara da düşürdü.

Bu aslında çok büyük bir düşüş ama Bitcoin’in yarılanmadan önceki fiyatı 650 dolar civarındaydı. Bu nedenle aslında kazanımlar olduğunu söylemek mümkün olabilir. Bu sistem şimdiye kadar çalışmış olsa da, yarılanma tipik olarak büyük spekülasyon, yutturmaca ve oynaklıkla çevrilidir ve piyasanın gelecekte bu olaylara nasıl tepki vereceği tahmin edilemez.

Kısacası sadece Bitcoin halving değil başka birçok etmen Bitcoin’in fiyatında önemli rol oynamaktadır. Sadece “Yarılanma gerçekleşti, ee hani yükseliş” şeklinde bir tutuma girmek yanlış olacaktır.