Stablecoin yatırımı yapmak: Enflasyondan korunmak mümkün mü?

Kripto para birimleri hakkında konuşulduğunda, mesele önünde sonunda “fiyat oynaklığına” gelir. Fiyat hareketleri, kripto para birimlerinin öne çıkan bu özelliğinden fazlasıyla etkileniyor.

Bununla birlikte “enflasyon riskine karşı korunma” konusu açıldığında, yatırımcıların birikimlerini itibari (fiat) para birimleri yerine Bitcoin ve diğer kripto paralara aktarmaları telkin ediliyor. Söylentilerin hiçbirine kendimizi kaptırmadan, hem fiyat oynaklığı hem de enflasyon konusunda antitez görevi gören yeni bir fırsatı gelin beraber keşfedelim. Bunun için, stablecoin olgusunu anlamamız gerekiyor.

Stablecoin nedir?

Basitçe söylemek gerekirse stablecoin, piyasa değeri belirli bir itibari paraya sabitlenmiş kripto para kategorisidir. Örneğin Tether (USDT) stablecoin, ABD dolarına sabitlenmiştir. Yani 1 USDT (Tether) her zaman 1 dolar değerindedir. 1 Tether’in veya herhangi başka bir stablecoin’in değeri, daima sabitlendikleri itibari para birimi ile aynı seviyede kalır.

Stablecoin projeleri bu değer istikrarını, desteklenen para birimini rezervlerinde teminat olarak saklamak suretiyle sağlar. Rezervde saklanan bu itibari para birimleri, farklı bir kripto para veya emtia şeklinde de olabilir. Gelişmekte olan bir diğer stablecoin türü ise, rezervinde teminatlandırılmış varlık barındırmak yerine algoritma ile para arzını kontrol eden ve fiyatı sabit tutan alternatiftir.

Enflasyon nasıl oluşur?

Güncel verilere göre ABD, son 5 yılda en yüksek enflasyon oranına ulaştı. Benzer şekilde Türkiye, 2018 yılından bu yana enflasyon kriziyle mücadele ediyor. Peki bu veriler daha da kötüye gidebilir mi?

Bu verilerin tümü ortak sonuca varıyor: para birimlerinin satın alma gücü zamanla azalıyor. Enflasyon siyasi sebeplerden dolayı meydana gelmiyorsa, daha fazla paranın dolaşıma sokulması neticesinde oluşuyordur. Dünya genelindeki hemen her hükümet, karşılaştığı her ekonomik sıkıntı karşısında dolaşıma daha fazla para sokuyor.

Sözgelimi ABD’de yüzde 7 enflasyon oranının görülmesinin arkasındaki nedenlerin başında, 2020 yılında 3 trilyon dolarındaha önce eşi görülmemiş biçimde basılıp piyasaya sürülmesi geliyordu. 2020 yılındaki bu hamle, toplam ABD doları arzınının yüzde 18’inin tek seferde oluşturulduğu anlamına geliyor. Yukarıdaki M2 para arzı grafiği Mart 2020’den sonra ivmeli biçimdeki artışı gözler önüne seriyor.

Benzer şekilde, para arzı endişe verici miktarda arttığında, vatandaşların aynı malı satın almak için ellerinde daha fazla paraları olur. Bu durumun sonucunda malların fiyatı aşırı enflasyona neden olacak biçimde sürdürülemez bir oranda yükselir. Öne çıkan bir örnek olarak Zimbabve verilebilir. Ülke 2008’de, etkileri bugün bile devam eden bir ekonomik felakete sürüklendi.

Bu örnekler üzerinden gittiğimizde, itibari para birimlerinin zamanla değer kaybetmek üzerine tasarlandıkları sonucuna varıyoruz. Dolayısıyla insanlar, paralarını menkul kıymet, gayrimenkul ve diğer varlıklara aktararak yatırım yapmayı, sermayelerini enflasyona karşı korumayı amaçlıyor. Ancak bu yöntemler, paranın belli bir süre kilitlenmesi ve piyasada likidite eksikliği ortaya çıkması anlamına geliyor.

Şimdilerde ilginç biçimde, genel olarak nüfusun önemli kısmı paralarını güvence altına alırken bir yandan da likit olmasını istiyor. Bu durum bizi, enflasyona karşı koruma sağlayacak stablecoin çözümlerine ulaştırıyor.

Stablecoin’lerin enflasyona karşı bir korunma yöntemi olarak kullanılabilirliği tartışmalı bir konu. Bunun yanı sıra internete erişimi olan herkes stablecoin’lerle işlem yapabilir ve küresel ekonomiye dahil olabilir. Bu aynı zamanda, gerçek anlamda küreselleşme sağlayan platform görevini görüyor.

Öte yandan, ABD hükümeti başta olmak üzere bazı ülkeler, küresel finansal sisteme karşı hareket ettiğini düşündükleri ve düzenleyici kaygıları gerekçe gösterdikleri stablecoin’lerin kullanımına karşı duruyor. Kimi ülkelerse, merkezi finansal otoritenin kontrol sahibi olduğu Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) stablecoin’lerini tercih ediyor.

Piyasa Değerine Göre En Büyük Stablecoin’ler

Tether (USDT)

2014 yılında kullanıma açılan, ABD dolarına bire bir oranında sabit işlem gören USDT, Bitfinex borsasının sahipleri tarafından işletilen Tether Limited adlı şirket tarafından üretilen bir stablecoin. Her USDT’nin eşit miktarda fiziksel dolar rezervi ile desteklendiği iddia ediliyor. USDT sadece piyasa değeri tarafından en büyük stablecoin değil, aynı zamanda Bitcoin ve Ethereum’un ardından en yüksek piyasa değerine sahip kripto para.

Ethereum blockchain ağındaki en sık USDT kullanım örneği, bu para birimine bağlı DeFi ürün ve hizmetleri karşımıza çıkıyor. Ne var ki, Tether Limited’in fiziksel dolar rezerv verilerinin tutarlılığı konusunda kaygılı açıklamalar yapıldı.

USD Coin (USDC)

ABD dolarına bire bir oranda endeksli başka stablecoin olan USDC, Centre ismi verilen bir konsorsiyum tarafından üretiliyor ve yönetiliyor. Circle, Coinbase ve Bitmain gibi kripto sektörünün öne çıkan firmaları bu konsorsiyumun üyeleri arasında.

Circle tarafından yapılan açıklamaya göre USDC, kısa vadeli ABD Hazine tahvilleri gibi nakit ve nakde eş değer varlıklarla destekleniyor. Ethereum, Solana ve Avalanche gibi öne çıkan blockchain ağları USDC’yi yerel olarak destekliyor.

Şeffaflığı korumak adına Circle, USDC rezervinin gerçekliği konusunda üst düzey bir muhasebe firması tarafından aylık veriler yayımlıyor. Bu sayede yüzde 100 oranda ABD doları karşılığının bulunduğu ispatlanıyor.

Binance USD (BUSD)

Benzer şekilde BUSD da, ABD dolarına sabitlenmiş bir başka itibari para destekli stablecoin. Paxos ile ortaklık kuran Binance, 2019 yılında BUSD para birimini kullanıma açtı. Diğerlerinden farklı olarak BUSD, New York Devlet Finansal Hizmetler Bakanlığı (NYDFS) gibi düzenleyici bir kurum tarafından onaylandı.

Binance, küresel ölçekte kripto ödeme hizmeti sağlayıcısı olan BitPay ile ortaklık kurarak, kripto paranın gerçek dünya kullanımını artırmak için agresif adımlar attı. Microsoft ve Amazon gibi BitPay destekli işletmeler artık BUSD ödemelerini alma özelliğine sahip.

ERC-20 standardında bir token olmasına rağmen BUSD, BEP-2 tarafından da destekleniyor ve BNB Chain üzerindeki en kullanışlı stablecoin haline geliyor.

Dai (DAI)

DAO tarafından yönetilen, ABD dolarına endeksli ve kendine has bir başka algoritmik stablecoin ise, merkeziyetsiz otonom organizasyon olan DAI. DAI üretimi gibi konular, kararların topluluk tarafından verildiği MakerDAO aracılığıyla yönetiliyor. Alınan kararlar, Ethereum tabanlı akıllı sözleşmeler sayesinde kendi kendine gerçekleşiyor.

Üretilen her DAI, içinde ETH, BAT, USDC, COMP ve birkaç farklı kripto paranın daha bulunduğu rezervle teminatlandırılıyor. Kullanıcılar ayrıca DSR (DAI Faiz Oranı) özelliği sayesinde, DAI birikimlerini sisteme kilitleyebilir ve kilitli DAI üzerinden faiz kazanabilir.